Göz yaralanması, gözünüze kaçan bir kirli parçacıkla, gözünüzü yıkarken göze giren sabun zerresiyle veya kazara gözünüzü bir yere çarptığınızda veya göze bir darbe geldiğinde olur. Küçük çaplı bu tip göz hasarları için, genelde tek gereken evde tedavidir.
Bazı sporlar ve dış alan faaliyetleri, göz hasarı riskini arttırır:
- Boks, güreş ve savaş sanatlarını da içine alan çok yüksek riskli sporlar
- Beyzbol, futbol, tenis ve eskrimi içeren yüksek riskli sporlar
- Yüzme ve jimnastiği (bir top, sopa veya raket kullanmaksızın veya herhangi bir vücut teması olmaksızın yapılan sporlar) de içine alan düşük riskli sporlar
Göze Kaçan Şeyler
Doğrudan göze kaçan şeyler, gözün, göz küresinin veya göz çukurunun kemiklerinin çevresindeki diğer dokulara ve cilde zarar verebilir. Göze kaçan şeyler, çoğunlukla göz çevresinde yaralamaya (göz lekesi) veya göz kapağında kesiklere sebep olabilir. Bir kaza sırasında göze kaçan bir şey veya göz kapağındaki bir kesik olmuşsa, göz küresinin kendisinde ve özellikle kafa veya yüze gelen başka bir yaralanma olup olmadığını kontrol ettiğinizden emin olun. Bir göz yaralanması için olan endişeniz, dikkat gerektiren başka yaralanmaları ihmal etmenize neden olabilir.
Göz Yanmaları
Göz yanmaları, kimyasallar, duman, sıcak hava veya buhar, güneş ışığı, bronzlaştırma lambaları, elektrikli saç kurutucuları veya düzleştiricileri veya kaynak makinesi yüzünden oluşmuş olabilir.
- Katı bir kimyasal, sıvı kimyasal veya kimyasal duman gözünüze gelmişse, kimyasal yanmalar oluşur. Birçok madde, eğer göz hemen bol suyla yıkanırsa zarar vermeyebilir. Asit ve alkali maddeler (örn. çamaşır suyu), göze zarar verebilir. Bir göz yanmasının ciddiyetine karar vermek için yanma olayından sonra 24 saat geçebilir. Kimyasal dumanlar ve buharlar aynı zamanda gözleri tahriş edebilir.
- Parlak güneş ışığı (özellikle güneş karda veya suda parladığı zamanlar), ultraviyole ışığı (UV) filtreleyecek güneş gözlükleri takmıyorsanız gözlerinizi yakabilir. Bir maske ile korunmayan gözler, bir kaynakçının makinesinin (meşale veya fener) yüksek yoğunluklu ışığına bakmasıyla yanabilir. Gözler, aynı zamanda bronzlaşma kabinleri veya güneş lambaları gibi kaynaklardan gelen başka parlak ışıklardan da zarar görebilir.
Gözdeki Yabancı Cisimler
Kir, bir kirpik, bir kontakt lens veya makyaj gibi göze temas eden yabancı bir cisim, göz rahatsızlığı belirtilerine neden olabilir:
- Cisimler, gözün yüzeyini (kornea) çizebilir veya gözün üzerine yapışabilir. Eğer kornea çizilirse, cismin uzaklaşıp uzaklaşmadığını söylemek zor olabilir, çünkü çizilmiş bir kornea ağrı yapabilir ve gözün içinde halen bir şey varmış gibi hissedebilirsiniz. Çoğu kornea çizikleri önemsizdir ve 1 veya 2 gün içinde kendiliğinden iyileşebilirler.
- Yüksek hızla seyreden küçük veya keskin cisimler, göz küresinin birçok tarafında ciddi yaralanmaya neden olabilir. Bir çim biçme makinesinden, öğütücü tekerden veya herhangi bir araçtan uçan cisimler, göze çarpabilir ve muhtemelen göz küresini delebilir. Yaralanma, iris ve kornea arasında kanamaya (göz içi kanaması), göz bebeğinin şeklinde veya büyüklüğünde değişmeye veya göz küresinin içindeki yapılarda hasara neden olabilir. Bu cisimler, gözün derinlerinde olabilir ve tıbbi bakım gerekebilir.
- Bir arabanın hava yastığının şişmesi durumunda göz yaralanmalarının tüm üç tipi de oluşabilir. Çarpmanın kuvveti, göze bir şey kaçmasına sebep olabilir, yabancı cisimler göze girebilir ve hava yastığındaki kimyasallar gözü yakabilir.
Göz yaralanmaları, koruyucu göz aksesuarları kullanarak önlenebilir. Gözlerinize bir cismin veya maddenin gelmesine neden olabilecek herhangi bir faaliyet yaparken veya güç makineleri ile çalışırken güvenlik gözlükleri, deniz gözlükleri veya yüz maskeleri giyin.
Sağlık uzmanlığı ve inşaat gibi bazı meslekler, çalışanlarından gözlerine yabancı cisimlerin, maddelerin veya vücut sıvılarının girmesi riskini düşürmek için koruyucu göz aksesuarı kullanmalarını isteyebilir.
Bir göz yaralanmasından sonra, görme değişiklikleri ve enfeksiyonun belirtileri var mı yok mu izlemeniz gerekmektedir. Çoğu küçük çaplı göz yaralanmaları, evde tedavi edilebilir.