Diğer Lazer Yöntemleri

PRK NEDİR?

Günümüzde kırma kusurlarının düzeltilmesinde en yaygın ve tercih edilen yöntem Lasik'tir. Lasik tekniğinden önce Excimer Laserle PRK (PhotoRefractve Keratomileusis), göz bozukluklarının tedavisinde ilk kullanılmaya başladığında flap kaldırılmaksızın göze uygulanıyordu. Aşağıda daha ayrıntılı göreceğiniz gibi aslında PRK, yeni bir yöntemmiş gibi anlatılan No-Touch (Dokunmadan Lazer) ve Lasek küçük değişikliklerle aynı yöntemlerdir. PRK'nın güvenilirliği ve etkinliği ispatlanmıştır. 
PRK
LASİK gibi PRK yönteminde de excimer lazerle korneaya yeniden şekil verilir. LASİK tekniğinde korneanın flap altı derin tabakalarına lazer uygulanırken, PRK da yüzeye lazer uygulanır. Bu nedenle bu yöntemler Yüzey Ablasyonlar adı altında toplanır. Burada korneanın epitel dediğimiz en üst tabakası kaldırılır. Bu tabaka yaklaşık 50 mikron kalınlığındadır ancak kişiye göre bazen daha kalın veya daha incedir. Epitelin özelliği 48-72 saat içinde kendini tamamen yenilemesidir.
Epitelin kaldırılması doğrudan kazınarak, alkol gibi kimyasallarla zayıflatılarak veya Excimer lazerle (PTK) yapılır.

PRK kimlere uygulanır?

• Kornea tabakası lasik için yeterli kalınlıkta olmayan gözler
• Korneada şüpheli, düzensizlik olan gözler
• Çok kuru gözler 
• Kontakt spor yapan (karate, boks) profesyoneller
• Ailesinde Keratokonus hastalığı olanlar

PRK Nasıl Uygulanır?

Gözler damlalarla uyuşturulur. Korneanın en üst tabakası (epitelyum) alkol uygulanarak veya excimer lazer ile kaldırılır. Yüzeye excimer lazer yapılır. Korneayı korumak ve iyileştirmeyi hızlandırmak için bandaj görevi görecek kontakt lens konur. Bu lens epitel iyileştikten sonra 3. veya 4. gün çıkarılır. Ağrılı ilk 24 saat için ağrı kesiciler alınabilir. 2-3 hafta antibiyotik ve antiinflamatuar damlalar kullanılır.
  
LASIK ve PRK yöntemlerinin ortak noktası nedir?

Her iki yöntemde de korneanın şekillendirilmesi amacıyla Excimer Laser kullanılmaktadır.

PRK Avantajları:

• Riskli gözlerde daha güvenilir.
• Lasik yönteminde oluşabilecek flap problemleri (kırışıklık, DLK vs) yoktur.
• Sonuçları özellikle miyoplarda LASİK ile aynıdır.

PRK Dezavantajları:

• Ağrılı bir yöntemdir. Kaldırılan epitel tabakası yeniden oluşuncaya kadar ilk 1-2 gün daha fazla olmak üzere ağrı, batma, sulanma, ışığa hassasiyet vardır.
• İyileşme süresi LASİK'ten çok daha uzundur. Görmenin tam düzelmesi için 1-3 ay gerekir. Ancak 1 hafta sonra çalışma ve araba kullanma mümkündür.
• Hipermetrop gözlerde sonuçlar iyi değildir.
• 6 derecenin üzerinde miyoplarda tercih edilmez.

PRK Risk ve Komplikasyonlar:

• Yüzeye yapıldığı için enfeksiyon riski fazladır.
• Epitel tabakası genellikle 3-4 günde iyileşir. Ancak kişiye bağlı bu süre uzayabilir .
• Haze: Kornea yüzeyinde beyaz skar oluşmasıdır. Haze oluşumunu güneş ışınları tetiklediğinden en az 3 ay güneş gözlüğü önerilir, ayrıca yaz aylarında PRK tekniği ile operasyon yapmaktan kaçınılır. Haze oluşumu bulanık görmeye yol açar ve zamanla azalır (1-2 yıl). Ancak son yıllarda haze oluşma riskini azaltmak amacıyla mitomisin C ilacı operasyon sırasında kullanılmaktadır. Dolayısı ile haze görülme oranı oldukça azalmıştır.
• Regresyon: Derecenin geri gelmesi, tekrar gözlük ihtiyacı PRK olan gözlerde Lasik yönteminden daha fazladır.
• Daha önce de belirttiğimiz gibi ilk tercih LASİK yöntemidir. Ancak uygun olmayan gözlere de PRK güvenle uygulanır.

Lasek Epi-Lasek Nedir?

Lasek (Laser Epitelyal Keratomileusis): Teknik olarak PRK yönteminin modifiye şeklidir.
PRK yönteminde kaldırılan epitel tamamen atılırken LASEK yönteminde bu doku korneaya excimer lazer uygulandıktan sonra tekrar yerine konur. Burada amaç ağrıyı azaltmak ve iyileşme süresini kısaltmaktır. EPİ-LASEK yönetminde ise Epitel, keratom benzeri motorlu bir aletle kaldırılmaktadır. Uzun yıllar sonuçlar PRK ile kıyaslandıktan ve tartışıldıktan sonra bunların PRK ya bir üstünlüğü olmadığı hatta iyileşme sürecinde korneaya zarar veridiğine karar verilmiştir. Çok nadir kullanılan yöntemlerdir.
Tedavi Nasıl Yapılır?

Lasik operasyonunda korneanın en üst katı (epitel) keratom veya femtosecond lazerle kesilir.  Korneayı şekillendirici ablasyon bu kapağın altına yapılr. Buna derin ablasyon diyoruz. PRK yönteminde ise korneanın yüzeyi bir spatül ile kazındıktan sonra yüzeye excimer laser yapılır (yüzey ablasyon). Lasek'te ise epitel  25-30 sn kadar alkol ile örtüldükten sonra bir trepan ve spatül yardımıyla epitel tabakası bir bütün olarak kaldırılır ve excimer laser yapıldıktan sonra bu kaldırılan epitel tabakası tekrar yerine örtülür. Operasyondan sonra göze iyileşme aşamasında koruyucu amaçla 4 gün süreyle bir bandaj kontakt lensi konur.

İlk 2 gün gözde iritasyon, batma, sulanma olur ayrıca görmenin düzelmesi için 4- 7 gün geçmesi gerekir. Gerek PRK gerekse LASEK ile birlikte wavefront , Q Mod, T-CAT gibi özel teknikler kullanılabilir.

NO-TOUCH (Göze Temassız LAZER)

PRK Lasik yönteminden önce uygulanmaya başlanan teknik olarak 25 yıllık geçmişe sahiptir.
No-Touch adı ile modifiye edilerek piyasaya sürülen yöntem temelde PRK dır. Burada epitel dokusu mekanik veya kimyasal yolla değil, Excimer Lazer kullanarak kaldırılmaktadır. Temassız demek çok doğru değildir. Epitel tabakası yine kaldırılır, korneaya yine lazer ile doku buharlaştırılarak şekil verilir. PRK nın sahip olduğu dezavantajların yanında, yüksek miyop hipermetrop gibi gözlerde sonuçlar iyi değildir. No-Touch ile PRK sonrası oluşan ağrının daha az olduğu ileri sürülmektedir. Ancak LASİK ile kıyaslandığında yine de ağrılı bir yöntemdir.
Burada epitelin lazerle kaldırılması fikri kulağa iyi gelse de, her gözün epitel kalınlığı eşit olmadığından, epitel kalınlığı ölçülmeden yapıldığında, göz kusurlarında eksik veya fazla düzelme meydana gelecektir.
SMILE TEKNİĞİ: Small Incision Lenticule Extraction
Zeiss Visumax Femtosaniye lazerle yapılabilen LASİK tekniğine alternatif bir yöntem olarak geliştirilmiştir. Burada amaç kornea yüzeyini koruyarak kornea içine müdahale etmek ve göz kusurunu düzeltmektir. Lasik yönteminden farkı, kornea yüzeyinde flap oluşturup kornea tabakasının bir kısmının excimer lazerle buharlaştırılması yerine kornea stromasından bütün halinde bir parçanın çıkarılmasıdır. Kornea yüzeyine 2 mm lik bir kesi yapılır ve femtosaniye lazerin kestiği  lentikül dediğimiz kornea parçası buradan çıkarılır. Bu yöntemin ilk uygulamalarında Lasik gibi flap hazırlanmaktaydı. Bu yöntem fazla kabul görmediğinden cihaz geliştirilerek küçük kesi ile yapılmaya başlanmıştır.
 
Avantajları:

• Flap ve flap ile ilgili problemler yoktur
• Kırışıklık yoktur

Dezavantajları:

• Her göze şimdilik uygulanamıyor, sadece miyop ve 5 dereceye kadar astigmat kusurları düzeltilebiliyor.
• Hipermetropla ilgili çalışmalar devam ediyor.
• Gözde kusur kaldığı, veya tekrar göz kusurunun geri dönmesi durumunda 2. kez düzeltme SMILE tekniği ile değil PRK veya LASİK yöntemi ile yapılabiliyor. Böylece bu yöntemlere bir üstünlüğü kalmamış oluyor.

RİSK ve KOMPLİKASYONLAR

• Epitelde bozulma
• Kesi yerinde küçük yırtıklar oluşması
• Lentikül dediğimiz parçanın tamamının çıkarılamaması veya zor olması
• Buna bağlı korneada inflamasyon, haze oluşması ki bunlar görmenin netleşme sürecini uzatır.
• Femtosaniye ile kesilen alanın yırtılması.

Henüz gelişmeye ihtiyacı olan bir teknik olduğu için kliniğimizde bu yöntem uygulanmamaktadır. Sonuçlar yakından izlenmektedir.

PTK Nedir? : PhotoTherapeutic Keratectomy
Excimer lazerle korneadan tedavi amaçlı doku çıkarılmasıdır.
Korneanın yüzey tabakalarında  leke, skar dokusu oluşmasına yol açan bazı kornea dejenerasyon, distrofi ve yüzeysel yaralanma, enfeksiyon sonrası gelişen kornea düzensizliklerinin tedavisi  ve görme kalitesini artırmak amacıyla yapılır.

Korneada enfeksiyon sonrası skar
Kornea yüzeyi excimer lazerle düzgün hale getirilerek görme kalite ve seviyesini artırır.  Kornea yüzey hastalıklarında suni gözyaşı damlaları, bandaj kontakt lensler, iğne ile mikrodelikler, epitel dokusunun kazınması ve ileri vakalarda lameller veya tam kat keratoplasti gibi yöntemlerle tedavi edilmektedir. PTK yöntemi ise bunların yanında 20 yıldır excimer lazerlerin refraktif cerrahi kullanımına girmesiyle uygulanan güvenilir bir yöntemdir.

PTK TEKNİĞİ 
Bu teknik korneada var olan probleme göre çeşitli şekillerde uygulanır. 

• Geniş alan fotoablasyon 
• Bölgesel 
• Düzleştirme tekniği 
• Transepithelial: Epitelin excimer laserle kaldırılması
• Skar dokusunun  mekanik + lazerle kombine edilmesi 
• PTK ve  PRK yöntemlerinin birlikte kulanılması

Operasyon Sonrası 

• Bandaj kontakt lens konur
• Antibiotik ve anti inflamatuar damlalar kullanılır
• Ağrı Kesiciler kullanılır
• Koyu camlı gözlüklerle ışıktan koruma sağlanır

Tedaviden sonra  gözde 2-3 gün ağrı, batma ve sulanma olur.
1-2 hafta ışığa hassasiyet olabilir.
Derin tedavilerde korneada birkaç ay süren bulanıklık olabilir.
PTK tedavisinden sonra bazen gözlerde hipermetrop veya miyop göz kusuru ortaya çıkabilir.