Glokom, optik sinire zarar veren bir grup göz hastalığı için kullanılan isimdir. Gözden beyne bilgi taşıyan optik sinir, gözün arkasındadır. Sinir zarar gördüğünde, görüşünüzü kaybedebilirsiniz.
İlk başta glokomlu insanlar yandan görüşü kaybederler. Ama eğer hastalık tedavi edilmezse, görüş kaybı kötüleşebilir. Bu da zamanla tümüyle körlüğe yol açabilir.
Üç çeşit glokom vardır:
- Açık-açılı glokom, en yaygın tiptir. Bu tip glokomda optik sinir, biraz hasar görür. Bu da yavaş yavaş görüş alanının kaybına yol açar. Bir göz, diğerinden daha fazla etkilenebilir. Bazen görüş alanınızın çoğu, onu fark etmeden kaybolabilir.
- Kapalı-açılı glokom, en seyrek görülenidir. Glokomların yaklaşık yüzde 10'u, kapalı-açıdır. Bu tip glokomda, gözün renkli kısmı (iris) ve lensler, gözünüzün odacıkları arasında sıvı hareketini engeller. Bu, basıncın birikmesine ve irisin gözün boşaltım sistemine baskı yapmasına neden olur. Benzeri bir şekli de ani (akut) kapalı-açılı glokomdur. Çoğunlukla bir acil durumdur. Bu akut şekline yakalanırsanız, gözünüze kalıcı zarar gelmesini önlemek için hemen tıbbi yardıma ihtiyacınız olacaktır.
- Doğuştan gelen glokom (konjenital glokom), bazı bebeklerin doğuştan sahip olduğu ender görülen bir glokom çeşididir. Bazı çocuklar ve genç yetişkinler de hastalığın bu tipine yakalanabilirler.
Glokomu erken keşfetmek ve tedavi ettirmek, körlüğü önlemek için önemlidir. Hastalık için yüksek risk taşıyorsanız, hiçbir belirtiye sahip olmasanız bile bir göz doktoru (oftalmolog) tarafından kontrol edildiğinizden emin olun.
Glokoma yakalanma riskiniz, 40 yaşından sonra ve 70 yaşından sonra hızla artar. Irk, aynı zamanda bir etmendir. Siyahilerin hastalığa yakalanmaları beyazlara göre daha muhtemeldir. Şeker hastalığınız varsa, yüksek miyopi kusuru varsa veya yakın aile üyelerinden birinde glokom varsa da risk grubundasınız.
Glokoma Ne Sebep Olur?
Optik sinire gelen zarar, çoğunlukla gözdeki artan basınçtan (göz içi basıncı) kaynaklanır. Bu, gözün çok fazla sıvı ürettiği veya iyi akıtamadığı zamanlar gibi fazla sıvının gözde biriktiği zaman oluşabilir. Ama glokomun bazı vakaları, artan basınçla oluşmaz. Bu vakalarda sebep bulunamayabilir.
Bir göz yaralanmasından sonra, göz ameliyatından sonra veya bir göz tümörü yüzünden glokoma yakalanabilirsiniz. Diğer hastalıkları tedavi etmek için kullanılan bazı ilaçlar (kortikosteroid), glokoma neden olabilir.
Glokomun Belirtileri Nelerdir?
Açık-açılı glokomunuz varsa, muhtemelen dikkat edeceğiniz tek belirti, görme kaybıdır. Ciddi olana dek dikkat etmeyebilirsiniz. İlk başta etkilenmeyen göz sonradan kayba neden olabilir. Yandan görüş, çoğunlukla merkezi görüşten önce kaybolur.
Kapalı-açılı glokomun belirtileri, sadece kısa bir zaman süren bulanık görüş gibi belirtilerle hafif olabilir. Kapalı-açılı glokomun ciddi işaretleri, göz çevresinde veya içinde bulanık görüşü veya uzun süreli ağrıyı kapsar. Aynı zamanda ışığın çevresinde hareler görebilirsiniz, kırmızı gözleriniz olabilir veya mideniz bulanabilir ve kusabilirsiniz. Doğuştan gelen glokomda, işaretler gözlerin çabuk sulanmasını ve ışığa karşı hassasiyeti içerebilir. Bebeğiniz, çoğu zaman gözlerini ovuşturabilir, kısabilir veya kapalı tutabilir.
Glokom Nasıl Teşhis Edilir?
Doktorunuz, belirtilere dair sorular soracaktır ve genel bir sağlık muayenesi yapacaktır. Doktorunuz, glokomunuz olduğunu düşünüyorsa, daha fazla test için sizi bir oftalmologa yönlendirecektir. Bu, birden fazla ziyaret anlamına gelebilir.
Bir oftalmolog veya özellikle glokom uzmanı glokomu teşhis ve tedavi edebilir. Bir optisyen, bu hastalığı teşhis ve tedavi edemez.
Görüşünüzde kör noktalara dikkat ettiyseniz veya zamanla görmede daha fazla sorun yaşıyorsanız, doktorunuzu görün. Açık-açılı glokomun bir aile tarihçesine sahipseniz, 40 yaşın üzerindeyseniz veya şeker hastalığınız varsa hastalığı kontrol ettirmek gerekir.
Glokom Nasıl Tedavi Edilir?
Glokom, genelde göz damlası gibi ilaçlarla tedavi edilir. Göz damlanız için günlük bir program takip ettiğinizden emin olun, böylece işe yaramaları gerektiği gibi çalışırlar. Yaşamınızın geri kalanında ilaç almanız kuvvetle muhtemeldir günümüzde damlalar genellikle glokom tedavisi için yeterlidir. Damlaların yetersiz kaldığı durumlarda lazer tedavisi veya ameliyata da ihtiyacınız olabilir.
Yetişkinlerde tedavi, kaybolan görüşü geri getiremeyebilir, ama görüşünüzün daha da kötüleşmesini engelleyebilir. Tedavi, optik sinire daha fazla zarar verme durumunu gözlerdeki baskıyı düşürerek durdurmayı amaçlar.